άνθρωπος
δίπλα
Τι είναι η σπαστικότητα;
Η σπαστικότητα αποτελεί μια κινητική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από εξαρτώμενη από την ταχύτητα αύξηση στα τονικά αντανακλαστικά τάσης και συνοδεύεται από αυξημένο μυϊκό τόνο και υπερβολικά τινάγματα των τενόντων.
Αυτό σημαίνει ότι οι μύες είναι υπερδραστήριοι και μοιάζουν σκληροί και άκαμπτοι όταν μετακινούνται παθητικά κατά τη διάρκεια της εξέτασης, ενώ αντανακλαστικές κινήσεις, όπως η αντανακλαστική εκτίναξη του ποδιούμ λαμβάνουν χώρα γρήγορα.
Για τον ασθενή οι λειτουργικοί περιορισμοί που προκαλούνται από την σπαστικότητα είναι αυτοί που συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο ενδιαφέρον.
Η πάθηση συχνά επηρεάζει τόσο τα άνω όσο και τα κάτω άκρα, δυσχεραίνοντας την ικανότητα του ασθενούς να πραγματοποιεί καθημερινές δραστηριότητες.
Στα άνω άκρα, το πιο συχνό πρότυπο σπαστικότητας χεριού είναι η εσωτερική στρέψη και προσαγωγή του ώμου σε συνδυασμό με κάμψη στον αγκώνα, τον καρπό και τα δάκτυλα.7
Στα κάτω άκρα, το πιο συχνά αναφερόμενο πρότυπο σπαστικότητας αφορά σε προσαγωγή και έκταση του γονάτου με ραιβοϊπποποδία.
Θεραπευτικοί στόχοι της σπαστικότητας
Οι στόχοι της θεραπείας θα πρέπει να συζητηθούν και να συν-αποφασιστούν μεταξύ του θεράποντα ιατρού και του ασθενούς.
Οι κύριοι θεραπευτικοί στόχοι περιλαμβάνουν:
- Ανακούφιση δυσφορίας
- Βελτίωση της καθιστής και/ή όρθιας θέσης
- Βελτίωση της θέσης βάδισης
- Διευκόλυνση της ολοκλήρωσης καθημερινών δραστηριοτήτων
- Μείωση της εξάρτησης από τον φροντιστή
- Βελτίωση της αντίληψης του σώματος και τόνωση της αυτοπεποίθησης
- Αποφυγή επιπλοκών
Θεραπευτικές προσεγγίσεις για την αντιμετώπιση της σπαστικότητας
Η επιλογή της θεραπευτικής προσέγγισης και η εφαρμογή του χρονοδιαγράμματος εξαρτάται από τις ανάγκες του ασθενούς και από τους θεραπευτικούς στόχους που έχουν τεθεί.
Οι συνήθεις θεραπευτικές προσεγγίσεις περιλαμβάνουν:
Φυσικοθεραπεία & Εργοθεραπεία:
Συμβάλλουν στη βελτίωση της κίνησης και της λειτουργίας
Φαρμακευτική Παρέμβαση:
Η φαρμακευτική παρέμβαση περιλαμβάνει τη χορήγηση συστηματικής αγωγής ή/και τη χορήγηση αγωγής για την αντιμετώπιση της εστιακής και της τοπικής σπαστικότητας.
- Συστηματική Αγωγή
Αποσκοπεί στη μείωση του μυϊκού σπασμού και τόνου μέσω του μυοχαλαρωτικού τρόπου δράσης των χορηγούμενων παραγόντων.
Σχετίζεται με εμφάνιση συστηματικών ανεπιθύμητων ενεργειών που κυρίως περιλαμβάνουν καταστολή και γενικευμένη αδυναμία.
- Αγωγή για τη διαχείριση της εστιακής σπαστικότητας
Για την αντιμετώπιση της εστιακής σπαστικότητας συνίσταται θεραπεία με Βοτουλινική τοξίνη.
Χειρουργική Παρέμβαση:
Η χειρουργική παρέμβαση απευθύνεται σε σοβαρές και ανθεκτικές σε προηγούμενες θεραπείες περιπτώσεις και στοχεύει στη μείωση του πόνου και στη βελτίωση του εύρους κίνησης των μυών.
Θεραπεία με Βοτουλινική Τοξίνη
Η Βοτουλινική Τοξίνη εγχέεται ενδομυϊκά και δρα παρεμποδίζοντας την απελευθέρωση της ακετυλοχολίνης, ενός νευροδιαβιβαστή που εμπλέκεται στη μυϊκή σύσπαση. Το κλινικό αποτέλεσμα είναι εμφανές εντός 2 εβδομάδων από την θεραπεία ενώ η μέγιστη δράση παρατηρείται σε διάστημα 4−6 εβδομάδων από την έναρξη της θεραπείας.
Η θεραπεία με Βοτουλινική Τοξίνη θα πρέπει να εφαρμόζεται σε συνδυασμό με θεραπεία αποκατάστασης ή στρατηγικές σωματικής διατήρησης (πχ νάρθηκας ή χύτευση).